فرآوری قهوه

آشنایی با روش‌های فرآوری قهوه

مجله قهوه – قهوه از مزرعه تا فنجان مسیر طولانی را طی می‌کند و روش‌های فرآوری قهوه یکی از این مراحل اصلی در صنعت قهوه به شمار می‌رود که به صورت‌های مختلفی انجام می‌شود. در این میان سه فرآوری با روش شسته شده، روش طبیعی یا خشک و روش عسلی از دیگر روش‌ها مرسوم‌تر هستند.

فرآوری به روش شسته شده (Washed)

در روش فرآوری به روش شسته شده، بیشترین تمرکز بر روی برجسته گردن ویژگی‌های درونی دانه قهوه است و مراد از این نکته این است که چشیدن طعم‌هایی که در دل دانه جای دارند ملاک است و نه طعم‌های خارج از آن و یا بر روی غشای بیرونی دانه؛ چراکه در این روش غشای بیرونی دانه جدا می‌شود.

در این روش، تمرکز روی برجسته‌ کردن ویژگی‌های درونی دانه‌ است. نتیجه‌، چشیدن طعم‌هایی در قهوه است که در دل دانه‌ جای دارد نه خارج از آن یا در غشای بیرونی دانه؛ چراکه در این روش غشای بیرونی دانه کنده می‌شود.
بنابراین، درروش فرآوری شسته شده، جوره (Variety)، خاک، آب‌وهوا، رسیده بودن قهوه، تخمیر، شست‌وشو و خشک‌کردن دانهها از کلیدیترین مواردی است که در این روش مؤثر است. قهوه فرآوری شده در این روش نشان‌دهنده اهمیت علمِ کشاورزی دانه‌های مرغوب و ویژه است و تأکید بر این واقعیت که کاشت، نقش قابل‌توجه و انکار نشدنی در شکل‌گیری کیفیت طعمی دانه‌های قهوه دارد و به‌راحتی پی برد که کشورِ خاستگاه و شرایط محیطی رشد قهوه در کیفیت طعمی قهوه، نقش ویژه‌ای دارد.

نتیجه در فرآوری شسته شده

بر همین اساس نتیجه می‌گیریم که در روش شسته شده، توانایی برجسته‌سازی شخصیت (Character) حقیقی دانه‌های قهوه‌ی تک-خاستگاهی (Single Origin)، بخصوص و منحصربه‌فرد را داراست و این نوع قهوه متفاوت از آن چیزی است که در دیگر روش‌ها انجام می‌شود – و به همین دلیل است که اکثر قهوه‌های تخصصی با این روش فرآوری می‌شوند.

هولی (Holly) یکی از متخصصان شرکت رُسترهای ستاره‌ی شمالی، می‌گوید: «قهوه‌های کنیایی و اتیوپیایی که با روش شسته شده فرآوری می‌شوند، نمونه‌های فوق‌العاده‌ای از خلوص طعمی قهوه را بروز می‌دهند و اگر این قهوه‌ها به‌درستی فرآوری شود، این خلوص طعمی آشکارشده و در نوشیدنی قهوه‌ خودنمایی می‌کند.»

روش‌های فرآوری قهوه

فرآوری به روش طبیعی یا خشک

روش فرآوری طبیعی که اغلب فرآوری خشک هم نامیده می‌شود، نوعی بازگشت به پایه و اساس فرآوری است و ریشه آن به کشور اتیوپی بازمی‌گردد. در این روش غشای میوه‌ی قهوه را از دانه جدا نمی‌کنند و دانه هم طی مرحله‌ی خشک شدن میوه، به مقدار بسیار اندکی دچار شکستگی می‌شود. هرچند که به‌کارگیری این روش سرمایه‌گذاری کمتری نیاز دارد (چه ازلحاظ مادی، چه زمانی و چه نیروی انسانی)، بازهم نیازمند شرایط آب و هوایی خاصی است که اطمینان حاصل شود خشک شدن میوه و دانه سروقت انجام می‌شود.

باگذشت زمان، فرآوری طبیعی روشی بی‌کیفیت برای فرآوری شناخته‌شده که موجب ایجاد طعم‌هایی ناسازگار در قهوه می‌شود. این ناسازگاری طعمی اغلب به خاطر نرسیده بودن میوه‌ی در حال خشک شدن و گندیده شدنشان کنار میوه‌های رسیده است.

بااین‌حال، همچنان خیلی‌ها بر این باورند که این روش در روش‌های فرآوری توانایی خلق قهوه‌ای با بهترین طعم‌های ممکن را داراست . اگر سازگاری طعمی قهوه با استفاده از این روش به دست آید آن وقت اکثر متخصصان امر خواهند گفت قهوه‌ی فرآوری شده با این روش درزمینه‌ی خلوص طعمی مشابه روش شسته شده عمل می‌کند. از این روش در مقایسه با سایر کشور‌ها بیشتر در کشور برزیل استفاده می‌شود.

گفتنی است که این روش فرآوری، سازگار با طبیعت (Eco-Friendly) و برای محیط‌زیست بی‌ضرر است.

فرآوری به روش عسلی

هنگامی‌که قهوه با روش عسلی فرآوری می‌شود طعم آن به‌گونه‌ای است که قاشق عسل و شکر خام در فنجان قهوه ریخته باشیم. ناگفته نماند که نام‌گذاری این روش به فرآوری عسلی به دلیل حالت چسبناکی است که دانه‌ها در طول انجام این فرآیند دارند. قهوه‌ای که با این روش فرآوری می‌شود کیفیتی مابین قهوه فرآوری شده با روش شسته و روش طبیعی دارند و قهوه طعمی میوه‌ای دارد اما شدت طعم میوه‌ای آن کمتر از قهوه فرآوری شده با روش طبیعی است. اسیدیتی روانِ (Rounded Acidity) این قهوه بیشتر از روش شسته شده است. این قهوه همچنین شیرینی زیاد و حس دهانی (Mouthfee ) متنوعی و چندلایه‌ای دارد.

روش فرآوری عسلی بیشتر برای قهوه‌ی کاستاریکا استفاده می‌شود. در سال‌های اخیر، شاخه‌های جدیدی در این روش‌ فرآوری توسعه پیداکرده و توسط تولیدکننده‌ها انجام می‌شود؛ مانند فرآوری عسلی سرخ، طلایی، سیاه‌وسفید. این تنوع، حاکی از توانایی این روش در تأثیرگذاری مستقیم بر طعم و کیفیت کلی قهوه است. این روش می‌تواند به روشی کاملاً علمی برای فرآوری بدل شود؛ چون طی انجام این روش میزان لزج بودن و چسبندگی دانه‌ها، کنترل و بررسی می‌شود. لزج و چسبنده بودن دانه‌ها در میزان شیرینی و بادی قهوه اثرگذار است. در اصل، هرچه سطح دانه‌ها لزج و چسبنده‌تر باشد شیرینی آن‌ها هم بیشتر است.

روش‌های فرآوری قهوه در آینده

کشورهای تولیدکننده قهوه سابق بر این هرکدام از یک روش فرآوری خاص استفاده می‌کردند. به‌طور مثال در روآندا و اکثر کشورهای امریکای مرکزی از روش فراوری شسته شده استفاده می کدرند و این در حالی است که در برزیل تمایل بر استفاده از روش‌های فرآوری طبیعی و عسلی بوده است.

با ظهور قهوه‌های تخصصی در صنعت قهوه این مسئله و تمرکز بر یک نوع شیوه فرآوری در حال تغییر است و در حال حاضر بسیاری از کشاورزان قهوه – که تعداد آنان روزبه‌روز در حال افزایش است- تلاش می‌کنند تا با توجه به شرایط محیطی و آب و هوایی موجود از تکنیک‌های فرآوری مناسب و کارآمدتر نسبت به دیگر روش‌های فرآوری استفاده کنند و بیشتر به روش‌های فرآوری طبیعی و عسلی روی می‌آورند و با این کار ویژگی طعمی نوین و غیرمعمولی و خاصی را به وجود می‌آورند که ارزش محصول را بالا می‌برد.

تغییر روش برخی تولیدکنندگان

افزون بر این تغییر روش، برخی از تولیدکنندگان در حال آزمایش تخمیر قهوه در محیط خلأ و بدون اکسیژن هستند و برخی دیگر نیز، به دنبال استفاده از کاتالیزورها برای سرعت بخشیدن به عمل تخمیر قهوه و همچنین گروهی دیگر مشغول بررسی و ارزیابی هر چه بیشتر تأثیر شرایط محیطی می‌باشند و تلاش می‌کنند تا در فرآیند فرآوری از آن کمتری استفاده کنند.

در حال حاضر بسیار اتفاق می‌افتد قهوه‌هایی که با روش‌های فرآوری نوین و جایگزین به دست می‌آیند به خاطر ویژگی‌های خاص و منحصربه‌فردی که دارند پیش از آنکه حتی چیده شوند، برای آن‌ها مشتری پیدا می‌شود و این بدان معناست که می‌بایست منتظر چشم‌انداز روشنی در نوآوری‌های خلاقانه در روش‌های فرآوری باشیم.

مجله قهوه را در اینستاگرام دنبال کنید.


مجله تخصصی صنعت قهوه coffee magazine

اخبار روز صنعت قهوه در مجله خبری قهوه coffee news

آشنایی با انواع قهوه و ویژگی های قهوه types of coffee

آشنایی با تاریخچه قهوه history of coffee

آشنایی با تولید قهوه و روش های برشته کاری قهوه coffee roasting

آشنایی با برندهای قهوه coffee brands

آشنایی با خواص قهوه و فواید آن properties of coffee

آشنایی با روش های دم آوری قهوه coffee brewing

آشنایی با کافه های مطرح دنیا the cafe

آشنایی با اصطلاحات قهوه در دانشنامه تصویری قهوه picture coffee dictionary

آشنایی با آموزش تصویری دم آوری قهوه در مجله تصویری قهوه

آشنایی با واژگان قهوه در واژه نامه تحلیلی قهوه coffee dictionary

آشنایی با طرز تهیه و دستورالعمل انواع غذا با استفاده از قهوه در بخش آشپزی قهوه cooking with coffee

آشنایی با انواع تجهیزات صنعت قهوه و دم آوری coffee accessories

آشنایی با درجات آسیاب قهوه متناسب با انواع روش های دم آوری coffee grinder

باریستای خود باشید! آشنایی و طرز تهیه انواع نوشیدنی قهوه در منزل barista

مطالب و فیلم های آموزشی ما را در کانال تلگرام مجله تخصصی صنعت قهوه مشاهده کنید

آشنایی با مراحل رست قهوه یا برشته کاری قهوه در مجله قهوه rosting coffee

آشنایی با انواع قهوه های ترکیبی blending coffee

آشنایی با بهترین و مرغوب ترین قهوه های جهان best coffee

با ما در شبکه اجتماعی اینستاگرام نیز همراه باشید

آشنایی با انواع قهوه های تک خاستگاه (سینگل اورجین) single-origin coffee

آشنایی با انواع قهوه عربیکا arabica coffee

آشنایی با انواع قهوه روبوستا robusta coffee

آشنایی با قهوه سبز لاغری و خواص مفید آن green coffee

آشنایی با خواص و فراید قهوه و سلامتی properties coffee

کافئین در قهوه و خواص آن برای بدن انسان caffeine

آشنایی با قهوه اسپرسو و نوشیدنی های بر پایه اسپرسو espresso coffee

آشنایی با قهوه ترک turkish coffee

آشنایی با قهوه فرانسه و دستگاه قهوه ساز فرنچ پرس french press

آشنایی با دستگاه قهوه ساز اروپرس aeropress

آشنایی با دستگاه قهوه ساز V60 و قهوه دمی V60

آشنایی با دستگاه قهوه ساز سایفون و قهوه های موج سوم siphon coffee

آشنایی با قهوه کلد برو یا قهوه سرد دم cold brew coffee

آشنایی با دستگاه قهوه ساز کمکس chemex

آشنایی با دستگاه قهوه ساز موکاپات moka pot

آشنایی با قهوه بلومانتین جامائیکا و ویژگی های آن blue mauntain coffee

jamaica coffee

آشنایی با قهوه اتیوپی یورگاچف (قهوه یرگاچف) و ویژگی های آن yirgacheffe coffee

ethiopia coffee

آشنایی با قهوه گیشا پاناما و ویژگی های آن geisha coffee

آشنایی با قهوه بوربون و ویژگی های آن bourbon coffee

همچنین ببینید

گواهینامه قهوه

آشنایی با انواع گواهینامه قهوه –3

مجله قهوه – طی چند قرن اخیر قهوه به یک همراه همیشگی در سراسر کره …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *